|
INVESTIGACIÓNS
|
|
As operadoras de telefonia móbil (apoiada en moitos
casos polos mesmos asesores das tabaqueiras que
fixaban estándares para as probas científicas para
impedir demostrar que o fume do tabaco é daniño)
inténtanos convencer, dende os seus intereses
económicos, de que non pasa nada e que non se pode
demostrar perigo algún para a saúde no seu caótico
despregamento actual. Son moitos os estudos
independentes e informes técnicos (incluindos os das
distintas administracións públicas) que, a pesar da
forte presión a que están sometidos, aluden a un uso
racional da telefonía móbil baseada no principio de
precaución (telefonía móbil regulada en base a
criterios de saúde e evitación de riscos). Esta páxina
intenta dar voz a aqueles estudos independentes e aos
profesionais que os apoian.
|
EMFacts
Consultancy. Web establecida en 1997 como fonte
independente da información sobre os temas de saúde e de
seguridade relacionados coa exposición humana á enerxía
electromágnetica, cos resumes das recentes
investigacións dos efectos dos CEM sobre a saúde.
Selección recopilada pola Asociación
Vallisoletana de Afectados por Antenas de Telecomunicaciones
"con abundantes artigos científicos orixinais clasificados por
doenzas ou síntomas. Dedicada expresamente a biólogos, médicos e
investigadores con coñecementos de Inglés".
PROXECTO
REFLEX.
(“Risk
Evaluation of Potential
Environmental Hazards from Low
Energy Electromagnetic Field (EMF)
Exposure Using Sensitive in vitro
Methods” )
|
Se tradicionalmente
considerouse imposíbel que as radiacións non
ionizantes poideran producir efectos xenotóxicos, o
estudo multicéntrico REFLEX da Comisión Europea,
tras rematar a súa 1ª fase in vitro
(dende o 2000 ao 2004 en 12 centros de 7 estados
europeos) centrada na resposta celular e molecular,
CONCLÚE que a radiación da
telefonía móbil aos niveis de potencia actuais
PROVOCA EFECTOS XENOTÓXICOS nunha exposición
continuada (maior en novos e maiores).
Aínda descoñecen os mecanismos biolóxicos implicados
(non térmicos) e queda para posteriores fases a
investigación sobre a implicación destes cambios
biolóxicos (roturas das cadeas do ADN) na alteración
potencial da saúde das persoas e outros seres vivos.
|
|
Estes resultados:
- Coinciden con outros anteriores: o
equipo de Henry Lai do laboratorio de
investigación en bioelectromagnetismo (Departamento de
bioinxeniería da Universidade de Wáshington),
publicou isto mesmo en
1995, cando o despregamento da telefonía
móbil atopábase nos seus inicios (Lai e Singh, 1995).
- Concordan coas sospeitas da relación co cancro e
diferentes enfermidades neurodexenerativas descritas en
numerosos artigos aceptados e publicados en revistas de
investigación científica, incluidos os estudos
epidemiolóxicos que inciden no incremento de ditas
patoloxias arredor das antenas de telefonía móbil.
- Requiren continuación: científicos
europeos participantes no Proxecto Reflex denuncian que a
Comisión Europea paralizase posteriores fases do estudo
Reflex para poder analizar a implicación real
sobre a saúde humana que leva este achado, así como a
ocultación das súas conclusións (xenotoxicidade) por
diversos organismos oficiais.
- “Os resultados do informe
son preocupantes en máis dun sentido, porque os
resultados demostraron os efectos xenotóxicos das ondas dos
teléfonos móbiles, incluíndo un maior número de rupturas
cromosómicas, rupturas nas moléculas de ADN en diferentes
tipos de células humanas e animais en cultivo. Por outra
banda, a síntese de proteínas de estrés incrementáronse
fortemente e a expresión dos xenes alterouse en varios tipos
de células”. Informe da
Comisión de Medio Ambiente, Agricultura e Asuntos
Territoriais da Asemblea Parlamentaria do Consello de
Europa (06.05.2011)
- O
artigo editorial da Revista científica Oxidants
and Antioxidants in Medical Science do 29 de
marzo de 2014, "Radiación
de microondas de baixa intensidade: un novo oxidante
para as células vivas", informou de que a
pesar da natureza non ionizante das
radiacións de radiofrecuencia (RFR), detectarónse
profundos efetos mutaxénicos e características de
estrés oxidativo significativo nas células vivas baixo
exposición a RFR de baixa intensidade [dentro dos
límites legais de exposición] utilizando
diversos modelos biolóxicos, no 92,5% dos 80 estudos. “Sen
dúbida, isto esixe unha investigación intensiva na área,
así como un enfoque de precaución no uso cotián de
dispositivos sen fíos”.
|
INFORME
BIOINITIATIVE 2007/2012/2014/2016
The BioInitiative Report: "A Rationale for
Biologically-based Public Exposure Standards for
Electromagnetic Fields (ELF and RF)” New
York 31.08.07 / 2012 Supplement, available
online from 07.01.2013: http://www.bioinitiative.org/
|
- QUE É?: unha revisión
bibliográfica de
máis de 4.000 estudos e traballos científicos
sobre a exposición a Campos
Electromagnéticos (CEM) de Radiofrecuencias
(RF) e de Frecuencias Extremadamente Baixas
(FEB -ELF en inglés-). realizadas
por expertos de recoñecemento internacional (nos
campos do cancro, da inmunoloxía, da saúde
pública, da política ambiental, ...) e coa
participación da Axencia Europea de Medio
Ambiente a través de David Gee (asesor principal
Ciencia, Políticas, Cuestións Emerxentes,
Avaliación Ambiental Integrada). Edición de agosto
de 2007 (revisión de máis de 2.000
estudos), actualizada en decembro
de 2012 (coa revisión de máis de
1.800 novos estudos), en 2014 (con máis de 400
estudos) e en maio de 2016 (co informe dos
resultados parciais do derradeiro estudo do
National Toxicology Program). Disponíbel online: http://www.bioinitiative.org/
- TEMAS QUE
ABARCA: a ciencia, a saúde pública, as políticas
públicas e a resposta global ao crecente
problema de saúde da exposición crónica aos
campos electromagnéticos e as radiacións de
radiofrecuencias na vida cotiá de miles de
millóns de persoas en todo o mundo. Comprende os
riscos das radiofrecuencias -RF- (ata a moi
baixa intensidade) dos distintos dispositivos
sen fíos de comunicación e transmisión de datos
(antenas base, móbiles -convencionais e
"teléfonos intelixentes"-, encamiñadores Wi-Fi,
portátiles, tabletas, teléfonos DECT,
"contadores intelixentes", ...). Abórdanse os
riscos das frecuencias extremadamente baixas
(FEB / ELF) da rede eléctrica, pero tamén a dos
dispositivos sen fíos de comunicación e
transmisión de datos alertando á problemática da
interacción destas FEB coas RF que emiten.
- O GRUPO DE TRABALLO BIOINITIATIVE, no
2012, está formado por 29 autores
procedentes de dez países [Suecia
(6), EUA (10), India (2), Italia (2), Grecia
(2), Canadá (2), Dinamarca (1), Austria (2),
República Eslovaca (1), Rusia (1)];
diez con títulos médicos (Doutor en Medicina
–MDs-), 21 con doutorados –PhDs-, y
tres con Máster en Medicina Clínica,
Medicina Ambiental o Saúde Pública (MsC, MA or
MPHs). Entre os autores hai tres ex-presidentes
da Bioelectromagnetics Society (BEMS),
máis cinco membros de pleno dereito de BEMS,
tamén están o Presidente do Comité Nacional Ruso
para a Radiación Non Ionizante e un Asesor
Principal da Axencia
Europea de Medio Ambiente.
- CONSTATAN que os
niveis existentes de seguridade pública son
inadecuados para protexer a saúde pública e
documentan as evidencias científicas actuais
sobre a relación causal dos campos
electromagnéticos: abórdanse a
evidencias sobre os efectos nos xenes e no ADN
(genotoxicidade)/ as proteínas do estrés / a
melatonina e o sistema inmunológico / a fertilidad
e a reprodución (diminución e alteración do
esperma e abortos involuntarios) / efectos fetais
e neonatais / alteración da barreira
hematoencefálica; evidencias do autismo,
alteracións neurolóxicas e do comportamento
(efectos na memoria, a aprendizaxe, o
comportamento e a atención, trastornos do soño), a
leucemia infantil e outros cancros infantís, os
tumores cerebrais e neuromas, o cancro de mama, a
enfermidade de Alzheimer, ...
- No
Bioinitiative 20012 considérase
que cos parámetros da OMS e ante a novas
evidencias actuais os CEM de Frecuencias
Extremadamente Baixas -FEB/ELF-
(recoñecidos pola OMS en 2001
como Grupo 2b: posíbel canceríxeno humano) débense
clasificar xa como CARCINÓXENO
HUMANO
(Prof. Michael Kundi, Phd, Instituto de Saúde
Ambiental, Universidade Médica de Viena,
Austria).
- Na
actualización do informe BioinItiative no 2014
, entre outras cuestións, considérase que cos
parámetros da OMS e ante a novas evidencias
actuais os CEM de Radiofrecuencias
-RF- (recoñecidos pola OMS en 2011 como Grupo
2b: posíbel canceríxeno humano) débense
clasificar xa como CARCINÓXENO
HUMANO (Prof. Dr. Lennart Hardell.
MD, PhD, Departamento de Oncoloxia da
Universidade de Orebro, Suecia).
- A
nota
do grupo de traballo BioInitiative do 30 de
maio de 2016, informa da pertinencia do
estudo do National
Toxicology Program (NTP) do National
Institutes of Health (NHI) [a axencia
sanitaria do goberno federal de EE.UU],
sobre a radiación do teléfono móbil
confirmando que as Radiofrecuencias débense
clasificar xa como CARCINÓXENO
HUMANO.
- RECLAMAN a imperiosa necesidade
de dispor de límites máis estritos ante a
exposición ós campos electromagnéticos de
hiperfrecuencias de microondas pulsadas (RF) e aos
campos electromagnéticos de baixa frecuencia (FEB
/ ELF).
- Se
no 2007 o Informe BioInitiative denunciaba que
as normas de seguridade pública eran de 100 a
1.000 veces superiores aos efectos biolóxicos
encontrados, en
2012, coas novas evidencias, recoñece que
“as normas de seguridade pública son de
1.000 a 10.000 ou máis veces superiores
aos niveis actualmente referidos máis
frecuentemente ... como causantes de efectos
biolóxicos”.
- Se
no ano 2007 o Grupo de traballo BioInitiative
declaraba 0.1 µW/cm2 en exteriores (0.01
µW/cm2 en interiores) como nivel máximo
recomendado de inmisión, en
2012 amplíase a recomendación a 0.0003 a
0.0006 μW/cm2 atendendo a zonas de
exposición crónica e/ou de exposición
infantil, niveis de precaución que son
compatíbeis coas transmisións de teléfono
móbil, que poden operar ata ao redor de
0,00003 V/m = 0.000000238 µW/cm2 (Cindy Sage
–MA, Sage Associates-, David O. Carpenter –MD,
Director, Institute for Health and the
Environment, University at Albany, Rensselaer,
NY USA-).
|
-
Ver:
DOCUMENTO COMPLETO do informe BioInitiative
2007-2012: (inglés
- > 1500 páx. -)
- Ver: Táboa de contidos cos enlaces a cada
sección (inglés)
- Ver: RESUMO PARA O
PÚBLICO E CONCLUSIÓNS:
- Ver: TÁBOA
1-1 de CONCLUSIÓNS XERAIS:
- Ver: Recomendacións de
saúde pública e elementos científicos claves.
Conclusións
- Ver: Listado de
Participantes do Informe BioInitiative:
|
DECLARACIÓNS
INSTITUCIONAIS EUROPEAS BASEADAS NO INFORME BIOINITIATIVE 2007:
-
AXENCIA EUROPEA DO MEDIO AMBIENTE (AEMA / EEA):
- Participación de David Gee, asesor principal da
AEMA, no Informe BioInitiative 2007
y su actualización do 2012.
- Participación da AEMA (2008-2009) na
Comisión de Medio Ambiente, Saúde Pública e
Seguridade Alimentaria do Parlamento Europeo
- 2011: Ver Relatorio
da Directora da AEMA a
favor do principio de precaución no uso do
teléfono móbil: (galego, castelán, inglés)
- PARLAMENTO EUROPEO:
- Resolución de
04.09.2008: "manifesta gran interese
polo informe internacional BioInitiative sobre los
CEM ...", "constata que os límites de esposición
aos CEM establecidos para o público son obsoletos,
e non abordan a cuestión dos grupos vulnerábeis,
como as mulleres embarazadas, os recentemente
nados e nenos" e recoméndase unha revisión á
baixa das normas de exposición. Ver:
extracto da Resolución en galego
e castelán
- Resolución de 02.04.2009,
"sobre as consideracións sanitarias relacionadas cos
campos electromagnéticos": Partindo dos efectos
adversos potenciais dos CEM sobre a saúde humana
aposta polo Principio de Precaución: diminución e
adecuación dos valores de exposición (renovandoos
cada ano); o diálogo (entre industria, autoridades
públicas e as asociacións de veciños) na
implantación de antenas GSM ou de liñas de alta
tensión, garantindo polo menos unha distancia mínima
de seguridade de escolas, garderías, residencias de
anciáns e centros de saúde; potenciar
estratexias e tecnoloxías que reduzan a súa
exposición; mapas de exposición aos CEM co acceso
público en Internet; campaña de sensibilización
xeral aos mozos sobre o uso racional do teléfono
móbil, denunciando as campañas de comercialización
agresivas dirixidas a nenos e mozos (incluido o
teléfono móbil infantil e "os minutos gratis");
recoñecemento da electrosensibilidade como unha
discapacidade; ... Ver o Informe da Comisión de
Medio Ambiente, Saúde Pública e Seguridade
Alimentaria aprobado na Resolución (galego,
castelán,
inglés,
francés).
Ver páxina
oficial da Resolución. Ver: nota
de prensa do P.E. Ver: debate
en el P.E. Ver: Resumo
da APDR
- ASEMBLEA
PARLAMENTARIA DO CONSELLO DE EUROPA:
- Resolución 1815 do
27.05.2011 "Perigos potenciais dos Campos
Electromagnéticos e os seus efectos sobre o medio
ambiente", a partir do informe 12608, que
considerando a evidencia actual o suficientemente
forte, apela aos estados membros a asumir o
principio de precaución: diminuindo drásticamente os
límites de exposición (ata 0,01 µW/cm² no interior),
primando nas aulas o cable sobre o wifi e
restrinxindo o teléfono móbil, protección das
persoas electrosensíbeis incluídas as "zonas
brancas", ..... Ver: Resolución 1815 (galego,
castelán,
francés, inglés).
Ver: Informe 12608 da Comisión de Medio Ambiente,
Agricultura e Asuntos Territoriais da Asemblea
Parlamentaria do Consello de Europa (galego,
castelán,
francés,
inglés). Ver nota de prensa (galego,
castelán, francés, inglés). Ver: Europa
Press 16.05.11.
CAMPAÑA DE
SINATURAS:
|
|
|
- Mega estudo epidemiolóxico multicétrico (o máis
grande ata a data) do Centro Internacional de
Investigación sobre o Cancro da OMS que "inclúe ao
redor de 2600 gliomas, 2300 meninxiomas, 1100
neurinomas do acústico, 400 tumores da glándula
parótide e os seus respectivos controis.
- Baseados nun "protocolo central común e
leváronse a cabo en Alemaña, Australia, en Canadá,
Dinamarca, Finlandia, Francia, Israel, Italia,
Xapón, Noruega, Nova Zelanda, Reino Unido e
Suecia"
|
|
RESULTADOS
PREVIOS ACTUALIZADOS O 8 DE OUTUBRO de 2008:
-
"... A posta en común dos
datos procedentes dos países escandinavos e parte
do Reino Unido identificou un RISCO
de GLIOMA FORTEMENTE SIGNIFICATIVO
en relación co uso de teléfonos móbiles por un
período de 10 anos ou máis no lado da cabeza
onde o tumor desenvolveuse (Lahkola et
al, 2007)...".
-
Para o
meninxioma e o neurinoma do acústico,
ainda que "o número de usuarios de longa duración
e usuarios intensivos nos distintos estudos foi
ata inferior ao de glioma, impedindo concluír de
modo definitivo unha asociación eventual entre a
utilización dos teléfonos móbiles e o risco destes
tumores", as análises de conxunto dos datos dos
países escandinavos e do Reino Unido puxeron en
evidencia "... un RISCO
AUMENTADO DE MANEIRA SIGNIFICATIVA DE NEURINOMA
DO ACÚSTICO
vinculado a unha duración de uso de dez anos ou
máis no lado do tumor (Schoemaker at ao,
2006)".
-
"No estudo de Israel, onde
os suxeitos tenden a relatar un uso moito máis
intenso dos teléfonos móbiles, os resultados
suxiren que existe unha RELACIÓN ENTRE O USO
INTENSIVO DE TELÉFONOS MÓBILES E O RISCO DE
TUMORES DA GLÁNDULA PARÓTIDE".
Resultados que seguen perfilando os
datos parciais coñecidos: que, os usuarios con máis de
10 anos utilizando o móbil, teñen máis posibilidades
de ter/contraer tumores cerebrais, neurinomas do
acústico, gliomas o tumores da glándula parótide:
Ver Informe
integro en pdf: galego e castelán / acceso ao orixinal en francés e
inglés
Ver: Prensa
do 24.10.09: galego / castelán / catalán / portugués / inglés /
Fonte: http://www.sante-environnement.be/spip.php?article85
INTERPHONE. DATOS A
TER EN CONTA:
- Microwave News Vol.
XXVIII Nº 1 January 30, 2008: LIBERADE O ESTUDO
INTERPHONE!. Ver versión en galego
e castelán.Ver orixinal en
inglés.
- RESOLUCIÓN DO PARLAMENTO EUROPEO
de 02.04.09, sobre as consideracións sanitarias
relacionadas cos campos electromagnéticos:
"14.- Lamenta que, con motivo dun adiamento
sistemático desde 2006, aínda non se publicaron as
conclusións do estudo epidemiolóxico internacional
denominado INTERPHONE, cuxo obxectivo é estudar se
existe unha relación entre o uso do teléfono móbil e
determinados tipos de cancro, en particular tumores
cerebrais, do nervio auditivo e da glándula
parótide. 15.- Subliña, neste contexto, a chamada á
prudencia lanzada pola coordinadora do estudo
INTERPHONE, Elisabeth Cardis, que, sobre a base dos
coñecementos actuais, recomenda para os nenos un uso
razoable do teléfono móbil e un uso preferente do
teléfono fixo. 16.-Considera que en todos os casos
correspóndelle á Comisión, tendo en conta da súa
importante contribución ao financiamento deste
estudo mundial, preguntar aos responsables do
proxecto polos motivos da non publicación definitiva
do mesmo e, a falta de resposta, informar
inmediatamente ao Parlamento e aos Estados membros;
..."
-
ANTENA NO GETXO: Se o estudo
israelí concluía que un uso intensivo do móbil
poderia estar relacionado coa aparición de tumores na glándula
parótide, unha definición insuficinte do que
é un uso intensivo do teléfono móbil (según
Martine Hour do IARC, uso intensivo é igual a
utilizar 260 horas o móbil durante 46 meses: 11 minutos e 30 segundos ao
día - Ver nota de prensa-), e os
erros na estimación da utilización do móbil,
parece que inducen a pensar que se pode estar
minusvalorando o risco real de contraer un tumor
cerebral . "De acordo a estes resultados parciais
oficiais, xa non poderá argumentarse que a OMS di
que a telefonía móbil non é prexudicial para a
saúde". "O meta-análise de Hardell
(2008) confirma os resultados do proxecto
Interphone para os usuarios que levan 10 anos ou
máis utilizando o teléfono móbil: incremento do
risco de padecer un tumor cerebral".
-
DRA. ELISABETH CARDIS, COORDINADORA DO ESTUDO
INTERPHONE, despois de presentar os resultados
actualizados do 08.10.08, precisou ao diario
belga Le Soir que convén "reaccionar
con prudencia e recomendar
aos NENOS que utilicen o móbil de forma razoable
e dando prioridade aos teléfonos fixos".
Ver prensa.
-
DRA. SIEGAL SADETZKI,
coordinadora do grupo israelí INTERPHONE
(directora da Unidade de epidemioloxía do cáncro e
a radiación do Instituto Gertner,
do Centro médico Chaim Sheba de Tel Hashomer,
Israel), declarou en 2007 no xornal israelí Haaretz: "Xa
pasou o tempo, cando se podería dicir que esta
tecnoloxía non causa dano; segundo parece é
prexudicial para a saúde" … " con todo,
os teléfonos móbiles xa están aquí, teñen vantaxes
e agora temos que aprender a utilizalas con
sabedoría " . En 2008 a Dra. Siegal Sadetzki
predice en The Jerusalem Post que, no
curso do tempo, haberá outros efectos máis
importantes que se atoparán entre os grandes
usuarios do móbil e sobre todo nos nenos; así como
chama a reflexión de nais e país sobre cando e
como usar o móbil insistendo en medidas como as
anunciadas polo Appel de 20 experts
internationaux concernant l'utilisation des
téléphones portables de xuño 2008.
-
CHAMAMENTO SOBRE O USO DOS
TELÉFONOS MÓBILES (galego)
/
(castelán) /
(francés)
"Appel de 20 experts internationaux concernant
l'utilisation des téléphones portables" (xuño
2008): Panel internacional de científicos en
cancro, maioritariamente cancerólogos:
- Costatan os consensos
actuais (1.- penetración significativa dos
campos electromagnéticos dos teléfonos móbiles
no corpo humano, especialmente no cerebro, e
máis aínda nos nenos por mor do seu máis pequeno
tamaño; 2.- Distintos efectos biolóxicos dos
campos electromagnéticos nas bandas de
frecuencia dos teléfonos móbiles ata por baixo
dos límites máximos de potencia impostos polas
normas de seguridade europeas sobre os tecidos
vivos, cun aumento da permeabilidade da barreira
hemato-encefálica e unha maior síntese das
proteínas do estrés). E ALUDEN á "asociación
probable con algúns tumores benignos (neurinomas
do nervio acústico) e algúns cancros do cerebro,
máis marcada no lado do teléfono" en
"utilizacións de teléfono móbil durante máis de
10 anos" de distintos estudos.
- Expoñen os consellos de
protección no uso do móbil que destes consensos se
desprenden.
-
-
CIENTÍFICOS ESTADOUNIDENSES
ADVERTIRON ANTE O CONGRESO NORTEAMERICANO (no
Comité Gubernamental de Supervisión y Reforma) sobre o posible vínculo entre
o uso de celulares e o cancro cerebral
podería compararse coa relación entre o cigarro e
o cancro de pulmón. "Tomando en conta os 70 anos
que nos tomou retirar o chumbo da pintura e os 50
anos que tardamos en establecer convincentemente o
vínculo entre o hábito de fumar e o cancro de
pulmón, penso que debemos aprender do noso pasado
e facer un mellor traballo ao interpretar a
evidencia de riscos potenciais" comentou Ronald
Herberman, director del instituto de cáncer en la
universidad de Pittsburgh (Pensilvania). " Un
tumor no cerebro demora preto dunha década en
desenvolverse, dixeron os científicos, e estes
estudos existentes cualifican como uso regular
a utilización dun celular só unha vez por
semana", explicaron aos
congresistas os científicos que chaman a
aplicar o Principio de Precaución. Ver Prensa Ver enlace Texto
lido no Congreso: "Os tumores e o uso de teléfonos
móbiles: ¿Qué di a ciencia"
- "17.- Suxire ... á Comisión, en
aras da eficacia política e orzamentaria, que se
reoriente en parte o financiamento comunitario de
estudos sobre os CEM cara a unha campaña
xeral de sensibilización dos mozos europeos en
materia de boas prácticas no uso do teléfono móbil
..."
- "23.- Denuncia
determinadas campañas de comercialización dalgúns
operadores de telefonía particularmente agresivas
con ocasión das celebracións do Nadal e outras datas
sinaladas, como a venda de teléfonos móbiles
destinados exclusivamente aos nenos ou as ofertas de
«minutos libres» dirixidas aos adolescentes;"
-
A DRA. ELISABETH CARDIS,
COORDINADORA DO ESTUDO INTERPHONE E PROFESORA DO
CENTRO DE INVESTIGACIÓN EN EPIDEMIOLOXÍA AMBIENTAL
(CREAL) de Barcelona, declarou que a pesar da
«falta de resultados definitivos e á luz de varios
estudos que, aínda que son limitados, suxiren un
posible efecto de radiación de radiofrecuencia»
xerada polos móbiles. «Xa que logo, eu
estou de acordo en xeral coa idea de restrinxir
o uso (de móbiles) nos nenos, (...)».
A experta tamén avoga por «medios para
reducir a nosa exposición» aos móbiles, como a
utilización de dispositivos de «mans-libres» e o uso moderado deses
aparellos. Ver: prensa
do 24.10.09: galego / castelán / catalán / portugués / inglés /
ESTUDOS
EPIDEMIOLOXICOS E ANTENAS
Citamos 4 estudos epidemiolóxicos
que estudian a relación entre cancro e a
proximidade a antenas base de telefonía
móbil, duas delas publicadas en
recoñecidas revistas científicas en 2004
(estudo israelí de Netanya e estudo alemán
de Neila), a publicada en 2008 pola
Delegación Provincial de Saúde Pública de
Graz en Austria e a recentemente
presentada do 2010 sobre o estudo en Belo
Horizonte no Brasil.
En canto a Síndrome Microondas
citamos o estudo Hispano-Austriaco sobre a
exposición crónica ás antenas base de
telefonía móbil realizado na localidade de
La Ñora en Murcia e publicado no 2004.
|
2004. INVESTIGACIÓN
REALIZADA EN ISRAEL (Netanya):
Dr (MD) RONNI WOLF (The Dermatology Unit,
Kaplan Medical Center, Rechovot, and the
Sackler Faculty of Medicine, Tel-Aviv
University) e o Dr (MD) DANNY WOLF (The
Pediatric Outpatient Clinic, Hasharon
Region, Kupat Holim):
Indica
un incremento da incidencia
de cancro nun área cun radio de 350 metros
dunha antena de telefonía en
Netanya. Unha
comparativa do risco relativo das persoas
que viviron no interior da área mencionada
durante máis de 3 anos revela que houbo 4,15
veces máis casos de cancro no seu interior
que para a poboación completa.
Versión
orixinal en inglés: Wolf, R and Wolf, D.
Increased Incidence of Cancer near a
Cell-Phone Transmitter Station.
International Journal of Cancer Prevention.
VOLUME 1, NUMBER 2, APRIL 2004
|
|
2004. INVESTIGACIÓN
REALIZADA EN ALEMAÑA (Naila) do Dr.
Horst Eger y colaboradores; en base aos
criterios e ao chamamento do Dr. Wolfrang
König (Director da Axencia Federal de
Protección contra as radiacións): atopan que o risco de contraer un
cancro multiplícase por 3,29 na área
interior dun radio de 400 metros dunha
antena de telefonía. Ademais a idade
dos pacientes con tumores foi 8,5 anos menor
para o conxunto de tumores e 20 anos menor
para as persoas diagnosticadas con cancro de
peito en devandita área que no resto do
territori
Eger, H et al.: Einfluss der
räumlinchen Nähe von Mobilfunksendeanlagen auf
die Krebsinzidenz. Umwelt Medizin
Gesellschaft, n.º 17, p 326-332, 4/2004.
Versión galega, castelán, orixinal alemana.
|
|
2008. INVESTIGACIÓN
DO MINISTERIO DE SANIDADE AUSTRIACO: Estudo
Epidemiolóxico Ambiental da
Incidencia de Cancro nos Concellos de
Hausmannstäten & Vasoldsberg,
dirixido polo doutor Gerd Oberfeld
(Departamento de Saúde Pública de
Salzburgo) nunha área de estudo dunha
superficie circular de 1.200 metros de
radio ao redor da antena transmisora,
CONCLUINDO que: "O
número de cancros na área estudada
diminúe a medida que aumenta a distancia
das antenas de telefonía das zonas
habitadas" ... CUN INCREMENTO
SIGNIFICATIVO DO RISCO DE CANCRO NUN
RADIO DE 200 METROS dunha antena de
telefonía móbil.
Dr. Gerd Oberfeld. Environmental
Epidemiological Study of Cancer Incidence in
the Municipalities of Hausmannstätten &
Vasoldsberg (Austria). Commissioned by
Provincial Government of Styria, Department
8B, Provincial Public Health Office, Graz
(Austria). 20 January 2008. Resumo en ingés. Versión orixinal austrica
|
|
2010. INVESTIGACIÓN REALIZADA
EN BRASIL (Belo Horizonte): Estudo
epidemiolóxico da investigadora Adilza
Condessa Dode (profesora do Centro
Universitario Izabela Hendrix e da Facultade
de Ciencias Médicas de Minas Xerais) baseado
no xeoprocesamento da cidade de Belo Horizonte
(capital do estado de Minas Gerais), para
descubrir a que distancia das antenas vivían
as 4.924 persoas que morreron no período
1996-2006, atopando
que o 81,37 % dos casos de falecementos por
neoplasias concentrabánse ata 500 metros de
distancia das antenas.
A 100 metros dunha estación
base de telefonía móbil: 3,569 mortes por
neoplasia.
A 200 metros 1,408 mortes
A 300 metros 973 mortes
A 400 metros 482 mortes
A 500 metros 292 mortes
> 1000 metros 147 mortes
"Mortality
by neoplasia and cellular telephone base
stations in the Belo Horizonte
municipality, Minas Gerais state, Brazil".
Tese no Programa de Doutorado en Saneamento,
Medio Ambiente, e Recursos Hídricos. Autora:
Adilza Condessa Dode. Defensa:
26 de marzo de 2010. Orientadora:
Mônica Maria Diniz Leão, profesora
do Departamento de Enxeñería Sanitaria e
Ambiental, da Escola de Enxeñería da UFMG.
Co-orientadora: Waleska Teixeira
Caiaffa, profesora do Departamento de Medicina
Preventiva da Facultade de Medicina da UFMG.
Ver: Artigo no Boletín da "Universidade
Federal de Minas Gerais" 12.04.2010 (galego, castelán, portugués, francés, inglés). Ver noticia: http://www.expressomt.com.br/noticia.asp?cod=78179&codDep=8.
Ver vídeo: Cell Tower Antenna and Cancer Study
in Belo Horizonte Brazil. (portugués
subtitulado en inglés)
"Mortalidade
por neoplasias e telefonía móbil en Belo
Horizonte, Minas Gerais". Adilza C.
Dode. Mônica M.D. Leão, Francisco de
A.F. Tejo, Antônio C.R. Gomes, Daiana C.
Dode, Michael C. Dode, Cristina W. Moreira,
Vânia A. Condessa, Cláudia Albinatti,
Waleska T. Caiaffa. Science of The Total
Environment. Volume 409, Issue 19, 1
September 2011, Pages 3649–3665. Ver artigo
completo en inglés.
|
|
2004: INVESTIGACIÓN HISPANA-AUSTRIACA SOBRE
A SÍNDROME MICROONDAS EN LA ÑORA (MURCIA)
polos Drs..Oberfeld (Departamento de Saúde
Pública de Salzburgo, Austria), Navarro
(Departamento de Física Aplicada da
Universidade de Valencia), Gomez Perreta
(Hospital La Fé de Valencia) et ao.: estuda
sobre o posible efecto sobre a saúde pola
exposición crónica de Radiofrecuencias
provenientes das Estacións Base de Telefonía
Móbil , mostra que na
exposición a microondas da GSM (900-1800
MHz) incrementase significativamente e
considerablemente o padecemento de fatiga,
tendencia depresiva, desorde do soño,
problemas vasculares, dificultades de
concentración, desorde da pel, perda de
apetito e en menor grao, cefaleas,
nauseas, problemas de audición,
irritabilidade, vertixe, alteracións
visuais, alteracións da marcha para os
suxeitos expostos.
Oberfeld G, Navarro A E,
Portolés M, Maestú C, Gómez-Perretta C . The
Microwave Syndrome Further Aspects of a
Spanish Study. 3rd International Workshop on
Biological Effects of Electromagnetic Fields
4 – 8 October 2004, Kos, Greece. Versión inglesa. Resumo en inglés/castelán
|
|
|
En construción
|